Ook in Nederland blijft de invoering van een windfall tax onderwerp van gesprek. Zie onder andere het artikel dat de NOS op 7 augustus 2022 aan het onderwerp heeft gewijd (Bedrijfswinsten zijn hoog, de rekening is voor de consument). Maar de discussie speelt uiteraard op meer plaatsen dan alleen in Nederland.

Op 3 augustus deed Antonio Guterres (Secretaris-Generaal van de VN) de volgende oproep via Twitter:

“Het is immoreel voor olie- en gasbedrijven om over de ruggen van de armsten en tegen enorme kosten voor het klimaat, recordwinsten te behalen door de huidige energiecrisis.

Ik dring er bij alle regeringen op aan om deze buitensporige winsten te belasten en de opbrengsten te gebruiken om de meest kwetsbare mensen te ondersteunen.”

Wat is een windfall tax? Een windfall tax is een winstbelasting die wordt geheven tegen een hoger belastingtarief over een winst die het gevolg is van een plotselinge meevaller voor een bepaald bedrijf of een bepaalde bedrijfstak waar de belastingplichtige geen extra inspanning voor heeft hoeven doen. Deze meevallers zijn vaak het gevolg van een geopolitieke verstoring, oorlog of natuurramp die ongebruikelijke pieken in de vraag en/of onderbrekingen van de levering.

Op 5 augustus 2022 is op de website van het Duitse Ministerie van Financiën (Das Bundesministerium de FInanzen) het advies van de onafhankelijke wetenschappelijke adviesraad van het Duitse ministerie van Financiën met betrekking tot een eventuele invoering van een zgn windfall tax gepubliceerd. In een begeleidend persbericht stelt het Duitse Ministerie van Financiën dat tegen de achtergrond van het recente verhevigde politieke debat over de belastingheffing op uitzonderlijk hoge winsten, voornamelijk veroorzaakt door de crisis, de onafhankelijke wetenschappelijke adviesraad van het Duitse ministerie van Financiën het dringend afraadt om een zogenaamde windfall tax in te voeren.

Daarbij heeft de adviesraad met name de volgende sleutelfactoren geïndentificeerd:

·     In de praktijk leidt het pogen isoleren van buitensporige winsten, om op basis daarvan belasting te heffen tot willekeurige lasten en verstoringen in de productiestructuur, die schadelijke verstorende effecten zouden kunnen hebben.

·     Economische activiteiten en het daaruit voortvloeiende inkomen zijn fundamenteel onderhevig aan willekeurige schommelingen. In deze willekeurige schommelingen zullen er onvermijdelijk perioden van 'overwinst' en perioden van 'onderwinst' zijn. Als de staat in de periode van "overwinst" zou aanvoeren dat dit onterecht was en er dus fiscaal zou moeten worden afgeroomd, dan zouden daardoor investeringsprikkels worden verminderd en zouden er geen welvaartsverhogende activiteiten plaatsvinden.

·     Bovendien bieden snel stijgende prijzen en de daaruit voortvloeiende winstverwachtingen prikkels om de productiecapaciteit uit te breiden, juist daar waar de tekorten bijzonder groot zijn. Dergelijke aanpassingen zijn vanuit een economisch oogpunt bezien zeer wenselijk, omdat ze de schaarse middelen die in de economie voorradig zijn richten op toepassingen waar ze de meeste toegevoegde waarde opleveren. Een windfall tax die alle winsten die voortvloeien uit de hogere prijs wegbelast, zou juist deze prikkels voor maatschappelijk wenselijke capaciteitsuitbreiding tenietdoen.

·     Dit effect wordt versterkt door het anti-innovatie effect. Innovatieraces genereren doorgaans veel verliezers en slechts enkele winnaars. Als de winsten van de innovatiewinnaars achteraf "wegbelast" zouden worden, dan zou vooraf er geen prikkel meer zijn om deel te nemen aan productieve innovatieraces.

·     Het vertrouwen in het belastingstelsel is gebaseerd op de naleving van regels. Iedereen die een positief inkomen of winst behaalt, wordt belast. Voor de hoogte van de belasting is het niet relevant in welke sectoren, met welke producten en in welke fasen van wereldgebeurtenissen de winst wordt gemaakt. Ad hoc belastingheffing op bepaalde activiteiten zou veel van dit al lang bestaande vertrouwen vernietigen.

De volledige tekst van het advies van de onafhankelijke wetenschappelijke adviesraad van het Duitse federale ministerie van Financiën kunt u hier vinden (het advies is alleen in de Duitse taal beschikbaar).

Copyright – internationaltaxplaza.info

Follow International Tax Plaza on Twitter (@IntTaxPlaza)